U
|
ho duliu baradoa, kan banyoak nga talo ahengk. Dibanne uhuh
umah nnak ahengk, kabanyakan sarudeu bee. Hee ilak asau talo ahengk. Kaluk
idoak talo ahengk, paranang abih bibakeng kandek, ba-euk, simpo dan binatang
laai. Adeileh keluarga usu kito inih duliu nga barada jageu, kaco dan ubek
ahengk. Dibanne leh umang ahengk tadih. Lla nyei udoah umang, nyei lah balek
kahengk. Dinding samantaro dibanne bee dingan tika buheuk. Bagasungk nye nyei alek
ahengk Yei manang idoak alek ahengkleh,
kandek nga ba-euk ibei tarrauh!
Sahi nyei balek ahengk itiuh, patto kiru uku limo, adeileh tamu,
nteh sapau nteh, nak numpo talo. Takung ugei ayang tadih, mah mandah marayau.
Masu duliu adei mandah marayau. Mandah
marayau itiuh uho macurai; mala-malo nyei ibei. Dibanne nyuh sarupo
antau nakung-nakung uho padahai nyei nak
macurai. Dikteuk nyuh pintau kituh nyei nak numpo talo. Kaluk kito bukoak
pinteu, kumoah nyuh. Di samp[ing itiuh adei pulo mandah sabingk. Mandah sabingk
itiuh, siang ahai. Nyei nalik nannek nga
marato ala sawoh atau ala sammok. Kaluk nyei suwo nna-nnek, dika-engk nyuh
liyoi. Hii cangk, takung! Mmangk nye marato!.
Dek karno siyang ngalli uho
tuo tadih nak numpa talo, ilak mpang parangai,
mako dibeeileh tadih! Ibei umoah
uho tuo tadih basanda-sande ka dindi. Ditaggeu ntai tapi idik lamo lah basande
pulo nyuh. Apo kato tua-umoah: heh, kayo
mmangk basande! Tiko jadi dindi itiuh idik nyei kuangk! Samantaro bee! Basande
ugei tadih, hee barabbeuk kawoah, tampah palauk ka batiu dan mataaileh. Karno
ahai lah malo, oleh uho umoah tadih dibungkuhleh mayat uho tuo tadih dingan
tiko, dikabbengk ujung ka ujung, disande
kek tanggei awoah.
Ahai tambah malo ugei. Anak uho umoah tadih ngamo bagiging ugei. Nga
nnak tarruh ugei ngaaih, kada-kadeng
galloak takika-kikeh. Ditaggiu di ayang wa indiuk, dakdei nyei nideng. Loh
bagiging iko wei inih! Kato ayang. Inih ahengk inih! Adei imo, kandek, baruwou
dan macca-maco leh binatang imbei. Antau banyoak pulo maccang! Adei antu uleu,
adei antu sakannyok, antu tiho, antu rakikak-rakiki, antu jibala aboa dan macco
leh! Jangan-jangan mandah marayau nga ibei saging! He abih bareng kituh
diambuik nyuh! Kato ayang. Tapi anangk nga gaddoa idik basu ditaggeu. Snyangk
nte, dicukoik nyuh pulo aduik nga nak tideu, bagiging pulo Lah puah nye ayang
wa indiuk naggiu dakdei nye nyei nangngang.. Kiru-kiru uku sableh malo itiuh,
iyei tiba-tibei tadangnge uho ngattuk pintau:
Antau : Nduk, nduk! Bukoak pintau! Nduk, nduk! Bukoak pitau!
Tua Umoh : Sapau !
Antau : Nduk,
nduk! Bukoak pintau!
Nduk, nduk! Bukoak pitau!
Numpang tamalo!
Tua Umoh : Kamai banyoak uhang umoah, Dik muangk
tampaik!
Antau : Kah pintau mbeuh ugei kamai tideu!
Tua Umoh :
Pnoh nye kamai umoah!
Kloi basusun uho
tideu umoah!
Kamai kan
gotong-ruyong sahai tadih, banyoak nye uhang!
Duu puluh uho
adei umoah. Janta-janta gaddou!
Anangk uho umoah itiuh nga baruwei tadih,
abih nga-a-nga-auk. Antau hah nak kumoah. Hii aku takung! Kato ayang. Bagiging
dan nangaih ugei ala imbei tngah malo! Dangnge antau nteh mandah marayau lah
tibei! Uho nga nak numpo talo itiuh yei mandah marayau nye, duwu uho. Kaluk dibukoak uhuh pintau, nyei
dapengk kumoah, cubeileh. Kada-kadeng yei tideu nyuh duliu nunggu uho umoah
takallangk tapi kada-kadeng langsung
nyei ngancam uho umoah nga paho dan abih bara-bareng diambuik nyuh. Barengleh nga abih agi unta, tapi kaluk nyawo
dipupeuk nyuh pulo, apo jih?
Didangnging nyuh uho umoah ngato banyoak uhang, mako katakung nyuh leh.
Dalam padu itiuh adei nyei nangngang uho umoah parabe:
Binui : Wo!
Bareng nga bekabbengk
panjoa tadih, adei
awok
moo
kumoah?
Lakoi : Asau bareng lah akuh beei galeu tadih!
Binui : Dakdu mpa-mpang bara panjoa itiuh. Cubei
kalloi! Mano?
Lakoi : Yei nye dakdei?
Binui : Dakdei
nye! Kaluk diambuik uho yei rugi
nye kito. Barang
mmah, sing,
aleng itiuh. Alau ambek
kawoah! Tasande ka
dindi yeng!
Lakoi : Wah, akuh idik tangngo. Pagi isak bee leh!
Adeileh mandah marayau, uho pancurai
baruwei tadih nangngang uho umoah parabe. langsung nyei uwei naloik dan
dapengkleh barang tadih dkek ka tanggei. Diambek barang itiuh, ditikung nyuh,
suho mamukei dan suho karako. Dibeeileh bajala tangkah ala gallengk malam
itiuh. Sambi barahi, apo kato nga mamukei: Yei balabu gaddoa nye kito sakalai
inih! Kayo nye kito! Yei, kato nga karako. Harus kito bagi duweu barang inih!
Yei lleh! Kato kantoi nga mamukei.
Bajaloa, bajaloa tarruh, nteh kano nteh.
Pokoknye jeeuh dari uho, nak babageh hartu karun tadih. Puku limo pagi ahai
mulai tarro. Nampokleh dek nga karako ngalli baya-bayeng kaki uho tajuleu ata
aleng bungkusan nga ditika tadih. Apo kato nyei: Barangkali uho nga kito beei
inih. Mano uho? Kato nga mamukei. Mma batambah kanco nyei bajaloa. Nga karako
ntu kanco pulo. Lah uku limo satangngoh, lah tra iyeh ahai. Jalleh nye nga
karako ngalli kaki uho tajuleu. Soh uho nye nga kito tika inih, kato nyei. Uho?
Mma batambah barahi nga mamukei! Idik tallok nga karako nuhungk agih, mako
dilappehleh barang tadih. Pio kaau marappeh! Kato nga mamukei sambi mangngaih!
Kloi hoh! Nga kito beei inih bangki uho!
Dikloileh tadih, kiro iyei bangki uho nye. Takicahleh nyei uwei tadih.
Macurai ugeileh! Awok llah mpak samala-malo nikung bareng, balabei nye asau, apo
…… sakunung lah abih….
Uluk Ngoh, 17 Juli 2004
***